Tirza - Arnon Grunberg

Ik heb het boek Tirza van Arnon Grunberg gelezen. Het verhaal gaat over Jörgen Hofmeester. Jörgen heeft twee dochters. Zijn oudste dochter Ibi woont samen met haar vriend in Frankrijk en zijn jongste dochter Tirza woont met hem samen in Amsterdam. Jörgen leeft voor Tirza, hij is idolaat van haar en vertelt iedereen die het maar wil horen dat zijn dochter hoogbegaafd is. Vader en dochter hebben een sterke band met elkaar. Jörgen en zijn vrouw, die in het boek de titel 'de echtgenote' heeft, zijn gescheiden en Tirza heeft haar moeder al lange tijd niet gezien als de echtgenote op een dag besluit langs te komen. De echtgenote blijft eten en gaat daarna niet meer weg, dit zorgt voor veel spanningen.

In een groot deel van het boek worden voorbereiden getroffen voor het eindexamenfeest van Tirza, waarna zij samen met haar vriend, die volgens Jörgen op Mohammed Atta lijkt, naar Afrika zal vertrekken. Jörgen heeft een hekel aan Mohammed Atta omdat zijn hedgefonds na de aanslagen op 11 september zijn ingestort en hij daarmee veel geld verloren heeft. Jörgen besluit dat het hem leuk lijkt Tirza en haar vriendje weg te brengen naar het vliegveld en verblijft samen met hen in een huisje op de Betuwe voordat ze definitief zullen vertrekken.

Als de echtgenote een tijd lang niets van Tirza hoort, besluit ze dat Jörgen haar moet gaan zoeken in Afrika. Daar ontmoet Jörgen een jong meisje, waarmee hij veel op trekt. Jörgen zorgt voor het kleine meisje, dat Kaisa heet en neemt haar mee om Tirza 'te zoeken'. In een van hun gesprekken vertelt hij over het moment dat hij Tirza en haar vriendje ziet wanneer ze seks hebben op de keukentafel in het huisje in de Betuwe en hoe hij hen daarna heeft vermoord.

Als Jörgen in Afrika is met Kaisa wordt hij gebeld door de echtgenote. Zij zegt dat hij zo snel mogelijk naar Nederland moet komen. Dit doet hij en hij vertrekt naar het vliegveld, waar hij Kaisa achterlaat met een paar van Tirza's spullen die hij mee had genomen naar Afrika. Hij belooft haar dat hij terug zal komen en vertrekt daarna naar huis. Eenmaal thuis luistert hij, terwijl hij zijn echtgenote ziet staan in de woonkamer, Tirza's voicemail af, zodat hij haar stem kan horen.

Eigen mening:

Het begin van het boek was vlot weg te lezen, maar naarmate het boek vorderde begon ik me te irriteren aan de ellenlange conversaties tussen Jörgen en de echtgenote. Vanaf het moment dat Jörgen naar Afrika vertrekt, vond ik het boek niet meer boeiend en het moment dat Jörgen Kaisa verteld hoe hij Tirza en haar vriend heeft vermoord vond ik vooral erg absurd en ongeloofwaardig. De schrijfstijl van het boek sprak me niet aan, omdat het nogal grof geschreven is. Al met al is dit boek een van de mindere boeken die ik voor mij leesdossier heb gelezen. Ik had er meer van verwacht.

Auteur:
Arnon Yasha Yves Grunberg is geboren in Amsterdam in 1971 en werd op zeventienjarige leeftijd van school gestuurd. Op zijn negentiende begon hij een uitgeverij gespecialiseerd in niet-Arische, Duitse literatuur. Zijn eerste roman, Blauwe maandagen, werd een bestseller in heel Europa, won de Anton Wachterprijs voor het beste debuut en werd vertaald in dertien talen. Hij was toen slechts drieëntwintig jaar oud.
In 1997 verscheen Figuranten. Grunberg’s derde roman, Fantoompijn(2000), werd bekroond met de ako Literatuurprijs.
Grunberg schreef een moderne versie van Erasmus’ Lof der zotheid op verzoek van uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep en de gemeente Rotterdam. Het resultaat, De Mensheid zij geprezen, Lof der Zotheid 2001, won een jaar na verschijning de Gouden Uil.
Onder het pseudoniem Marek van der Jagt verscheen de roman De geschiedenis van mijn kaalheid. Opnieuw werd Arnon Grunberg bekroond met de Anton Wachterprijs, en daarmee is hij de enige auteur die deze prijs tweemaal ontving. De geschiedenis van mijn kaalheid won in Duitsland de Aspekte-Preis.
In 2002 schreef Grunberg, wederom onder het pseudoniem Marek van der Jagt, de roman Gstaad 95-98. Datzelfde jaar won hij de Duitse nrw Literatuurprijs voor zijn gehele in het Duits vertaalde oeuvre, inclusief het werk van Marek van der Jagt.
De asielzoeker (2003) werd met lof ontvangen en bekroond met zowel de F. Bordewijkprijs als de ako Literatuurprijs. De in september 2004 verschenen roman De joodse messias werd genomineerd voor de Gouden Uil en de ako Literatuurprijs.
In 2006 verscheen Tirza, dat bekroond werd met de Gouden Uil 2007 en de Libris Literatuurprijs 2007, en tevens werd genomineerd voor de ako Literatuurprijs.
Tegenwoordig woont en werkt Arnon Grunberg in New York. Zijn oeuvre is in meer dan twintig landen verschenen.


Opvallende zaken:

De schrijfstijl in het boek viel me op, omdat deze, zoals ik al heb geschreven, erg grof was. Tevens viel mij op dat de aanslagen op de Twin Towers een grote rol spelen in het verhaal, deze worden gekoppeld aan het uiterlijk van Tirza's vriend. Ook viel mij op dat de echtgenote van Jörgen geen echte naam heeft in het verhaal, maar dat zij het hele boek door 'de echtgenote' wordt genoemd.

Staal, over vriendschap, volwassen worden en verdriet

Ik heb het boek Staal van Silvia Avallone gelezen. Het was moeilijk om informatie over het boek en de schrijfster te vinden in het Nederlands, daarom heb ik in plaats van een geschreven samenvatting een filmpje gekozen waarin het boek Staal wordt besproken. Ook heb ik een interview met Silvia Avallone gevonden.

Het boek gaat over twee meisjes, Anna en Francesca:

Anna is een dertienjarig meisje uit het Italiaanse industriestadje Piombino. Ze woont samen met haar moeder, broer en vader (die vrij weinig thuis is) in een appartementencomplex aan de kust. Anna’s moeder is één van de weinige Italiaanse communisten en werkt bij een vakbond. Haar broer werkt hard in de staalfabriek van Piombino en haar vader houft zich na zijn ontslag bij de fabriek bezig met andere ‘ zaken’. Anna en haar beste vriendin Fransesca, die elkaar al heel lang kennen en onafscheidelijk zijn, worden gezien als de mooiste meisjes van het kleine stadje in Italië.

Franesca is enig kind en woont samen met haar vader en moeder in hetzefde appartementencomplex als Anna. Francesca wordt mishandeld door haar vader, maar haar moeder is te bang om aangifte te doen. Met haar blonde haar ziet ze Francesca er anders uit dan alle andere meisjes in Italië. Vele jongens vinden haar aantrekkelijk, maar Francesca heeft alleen oog voor Anna. Ze wil voor altijd samen met Anna zijn en droomt over een toekomst buiten Piombino.

Francesca en Anna hebben veel van hun karaktereigenschappen gemeen. Ze hebben allebei een verlangen om volwassen te worden (“Nog even maar, fluisterden Francesca en Anna tegen elkaar. Als er een ouder meisje met een fonkelnieuwe scooter op het strand aankwam, gooiden ze haar er in hun verbeelding af en gingen ze zelf schrijlings op haar plaats ztten. ‘Nog even’, wanneer meiden op zaterdagavond uitgingen met glitters op hun wangen, met lipgloss en hoge hakken, terwijl zij thuisbleven en kleren pasten met de stereo op tien.”, bladzijde 20).

Ook zijn ze zich beide bewust van hun schoonheid (“Het was een spel, en ook weer niet. Boven de wasbak, in de spiegel vol tandpastaspetters, bekijken de blonde en de donkere zich in hun meest schaamteloze versie. (…). Ze hebben hun gezicht opgemaakt, veel te dik. De lippenstift loopt over de randen, de mascara druipt van de hitte en plakt hun wimpers aan elkaar, maar daar trekken ze zich niets van aan. Dit is hun eigen privé-verkleedpartijtje, de provocatie die ze het raam uit gooien. Ze weten tenslotte dat er misschien wel iemand is die hen bespiedt en zijn broek losknoopt.”, bladzijde 29).

Daarbij is Francesca erg naïef als ze zich aanmeld om als animeermeisje te werken. Ze hoopt hiermee beroemd te worden, maar dat lukt natuurlijk niet op deze manier. (“Ze wilde gered worden, ze wilde worden meegenomen en vereerd door deze man, door die onbekende, door wie dan ook. ‘De Tartana is mijn droom,’ liet ze zich ontvallen. Het klonk hol. Ze beet op haar lip en schaamde zich dat ze zoiets onbenulligs had gezegd. ‘Ik wil graag als animeer meisje werken,’ verbeterde ze zichzelf, ‘ik wil op het podium dansen of in het privékamertje, nou ja, waar u maar wilt. Als ik maar kan dansen.’ (…). De man zette zijn glas neer en nam zijn donkere bril af om haar eens goed aan te kijken. Hij had dikke wallen onder zijn ogen. ‘Alleen heb ik al heel veel meisjes in de Tartana, daar kan ik er niet nog een aannemen. Hopelijk vind je dat niet erg’, zei hij met een geneem lachje. (…). ‘Maar ik heb nog een andere zaak, ook in Follonica…’ Ze klampte zich volledig vast aan die zin. Ze kon niet zeggen waarom ze zoveel waarde hechtte aan dat werk, waarvan ze niet eens wist wat het inhield.”, bladzijde 290). En Anna is naïef als ze met Mattia meegaat en Francesca alleen achter laat op het feest. (“Mattia bleef staan, zag Anna’s blote voeten op de grond, en in een overdaad van energie en fantasie nam hij haar voordat ze boe of bah kon zeggen in zijn armen en tilde haar op: ‘U weet nooit of er een steentje is dat een aanslag wil plegen op u voetjes, madame…’ Zo lag Anna als een bruidje in Mattia’s armen, ze klemde zich wezenloos vast aan zijn schouders en werd triomfantelijk door de opgewonden menigre gedragen, tot aan het kastje waar haar ballerina’s stonden. Al die tijd kon Anna nergens aan denken. Ze liet zich wiegen door de beweging van zijn lichaam over het grind, door de warmte die het verspreidde, door de geur van nicotine en alcohol en iets anders, net… zeewier.”, bladzijde 168)

Gek op aandacht (“Het was alsof ze op een podium op het strand stond, ze voelde wel een miljoen ogen op zich gericht. Als iedereen erbij was, overwon ze alle verlegenheid. Toen rende ze weg, weer het water in, naar Anna toe. En die arme Nino weer als een hondje achter haar aan. Dag in dag uit, elke dag was weer hetzelfde verhaal. Francesca en Anna die voortdurend heen en weer renden van de kleedhokjes naar de zee. Onder de douche, achter de bar. En dan weer he water in. Een constant op en neer gedraaf, Anna en Francesca voorop en de jongens erachteraan.”, bladzijde 94)

De relatie tussen Anna en Francesca in het boek is heel duidelijk, ze zijn hartsvriendinnen en doen alles samen. Als Mattia en Anna verliefd worden, voelt Francesca zich in de steek gelaten. Gelukkig komen ze aan het einde weer bij elkaar en lijkt er niets veranderend aan hun vriendschap, daar was ik persoonlijk erg blij mee.

De problemen die Anna en Francesca hebben in het boek zijn zeer divers. Francesca wordt thuis mishandelt en ze voelt zich alleen als Anna en zij geen vriendinnen meer zijn. Anna’s vader is bezig met verkeerde zaken, haar broer wordt overreden als hij aan het werk is in de fabriek en zo gebeuren en nog vele andere dingen in de levens van de twee meisjes. Maar het duidelijke conflict in het boek is toch wel de worsteling met het volwassen worden, de meisjes weten niet zo goed wat ze met zichzelf aan moeten als de wereld om hun heen en hun eigen lichaam in één klap veranderd.

Onderstaand plaatje geeft de speciale vriendschap van Francesca en Anna weer. Ik denk dat de tekst voorzich spreekt:

Tot slot heb ik twee recensies gevonden:

http://www.parool.nl/parool/nl/26/BOEKEN/article/detail/1832707/2011/02/09/Staal.dhtml

http://www.8weekly.nl/artikel/8902/silvia-avallone-vert-manon-smits-staal-in-de-uitzichtloze-grauwheid-groeien-nog-altijd-prachtige-bloemen.html

Koorts, over liefde, haat, vriendschap en verdriet.

Ik heb het boek Koorts van Saskia Noort gelezen. De hoofdpersoon in het verhaal heet Dorien. Ze is 35 jaar en werkt als redactrice bij een vrouwentijdschrift. Dorien staat op het punt zich te settelen, maar dan ontmoet ze Ellen, een vrouw die in de ogen van Dorien een fantastisch bruisend en onvoorspelbaar leven heeft. Dorien zou het liefst precies zo zijn als Ellen en is haar burgerlijke leventje zat.  Ze besluit een einde aan de relatie met haar vriend Joost te maken.
Ellen daarentegen kijkt juist heel erg tegen Dorien op. Ze wil net als haar vriendin graag orde en regelmaat in haar leven en verlangt naar rust. Ellen is ongeveer even oud als Dorien. Ze heeft lang blond haar en grote bruine ogen. Ze geniet van de aandacht die ze krijgt van mannen, maar zou het liefst een vaste relatie hebben. 
Nadat Joost en Dorien uit elkaar gaan besluiten de twee vriendinnen op vakantie te gaan. Joost en Dorien hadden eigenlijk een reisje naar Ibiza gepland, maar annuleren kon niet meer. Ellen gaat in de plaats van Joost met Dorien mee en eenmaal op Ibiza ontmoeten ze Nick. Nick is ongeveer 50 jaar en is erg spiritueel ingesteld. Als Ellen en Dorien op een feestje zijn en elkaar kwijt raken, besluit Nick Dorien te gaan helpen.
Hij weet rust te brengen in het leven van Dorien en zegt steeds dat hij een boot met daaromheen water ziet. Dit gevoel blijkt te kloppen want een man genaamd Ricardo heeft Ellen opgesloten op zijn boot. Ricardo is ongeveer even oud als Dorien. Hij wordt ongeschreven als een knappe man en Dorien krijgt het gevoel dat Ellen met hem is meegegaan omdat ze hem aantrekkelijk vindt. Als Dorien op een feestje aan het zoeken is naar Ellen blijkt de gastvrouw de ex van Ricardo te zijn. Samen met haar heeft Ricardo een driejarige dochter genaamd Star. Hij wil graag een goede vader voor Star zijn, maar begeeft zich op het slechte pad. Dorien voelt al meteen dat hij niet te vertrouwen is.
Vier karaktereigenschappen die ik kan afleiden uit het gedrag van Ricardo zijn:
Moordlustig (pagina 95: 'Het wezen begint schrokkerig te huilen. 'Laat me leven. Laat me alsjeblieft in leven,' snottert het. Hij ziet aan de golvende bewegingen van de romp dat het op het punt van overgeven staat. 'Als je kotst, ben je dood'.')
Pessimistisch (pagina 140: 'Soms vraagt hij zich af waarom hij geen einde aan zijn leven maakt. De wereld zou een zucht van verlichting slaken. Om zijn dood zou niemand rouwen')
Zorgzaam (pagina 201: 'Deze hunkering, dit verlangen om te zorgen en te beschermen. Dit moet het zijn')
Zelfingenomen (pagina 220: 'Vrouwen laten zich leiden door hun negatieve zelfbeeld. De man die dat weet en daar handig gebruik van weet te maken, heeft ze allemaal.')
Vier karaktereigenschappen die ik kan afleiden uit Doriens gedrag zijn: 
Beïnvloedbaar (pagina 233: 'Waarom zeg ik ja, als ik nee bedoel, ga ik mee als ik weg wil?')
Sterk (pagina 237: 'Ik herken mezelf niet. Er is een furie in mij gevaren. Een deel van mij weet dat dit niet de beste manier is om twee gewapende kerels van me af te schudden, midden op zee. Maar ik kan niet anders.') 
Gestructureerd (pagina 22: 'Zelfs hier, in haar kleine huisje waarvan zij dacht dat het zeker te klein was voor twee, heeft Dorien in een mum van tijd een soort gestructureerde, overzichtelijke gezelligheid geschapen.')
Zorgzaam (pagina 196: 'Ze ruikt naar Liga, Zwitsal en urine. Haar luier voelt zwaar. 'Als jij nu even gaat liggen, dan verschoon ik je en ga ik daarna een verhaaltje voorlezen, wat vind je daarvan?')
De vier karaktereigenschappen van Ellen zijn:
Afhankelijk (pagina 22: 'Dit is wat ze nodig heeft. Iemand die voor haar zorgt en weinig voor zichzelf vraagt.')
Oppervlakkig (pagina 30: 'Tot voor kort zocht Ellen haar vrienden uit op bruikbaarheid en stijl, zoals ze ook haar schoenen en tassen daarop selecteerde.')
Jaloers (pagina 43: 'Als zij er niet was geweest, had Dorien hier waarschijnlijk met hem gelegen. Hand in hand, tongzoenen in de zee. Met haast om naar het huis te komen en daar de hele middag vrijend door de brengen. Onder haar middenrif voelt ze een scheut van jaloezie om iets wat niet is. Iets wat zij stukgeluld heeft.')
Sterk en slim (pagina 257: 'Ze kijkt om. Opent haar hand. De zippo die op het aanrecht lag. Ze had hem meegegrist voordat ze er erg in had. Ze opent hem. Draait met haar duim over het wieltje. En werpt.')
Vier karaktereigenschappen van Nick zijn:
Spiritueel (pagina 71: ' 'Ik ben healer. Mensen op dit eiland komen naar me toe met vragen over hun leven en ik help ze, omdat ik ze kan lezen. Ik zie hun toekomst, hun verleden, hun twijfels'.')
Liefdevol (pagina 155: 'Nick draait zich naar me toe. Neemt mijn kin tussen zin vingers. Drukt een lange droge kus op mijn lippen. 'Liefde. Pure, onvoorwaardelijke liefde. En als je je hart opent, dan krijg je het. Let maar op. Open je hart en geef je over.')
Zorgzaam (pagina 72: ' 'Ik wil je vakantie niet verpesten. En je vriendschap evenmin. Ik wil je alleen maar waarschuwen, zodat je op je hoede bent. En je grenzen bewaakt'.'
Slim (pagina 157: 'Als ik het nu verkeerd doe, moeten we de PUK-code zien te vinden en dat lijkt me een onmogelijke opgave. 'Probeer gewoon vier keer nul,' zegt Nick. 'Basisintstelling. Het zal je verbazen hoeveel mensen die gewoon nog hanteren. Ik ook.' Ik toets het in, vier keer nul, en knijp mijn ogen dicht. En daar is het. Het verlossende kliekje van de juist ingevoerde toegangscode.')
De personages in het boek die door elkaar aangetrokken worden zijn Nick en Dorien want zij krijgen een relatie en gaan aan het eind van het boek zelfs trouwen. En ook Ellen en Dorien elkaar steeds beter kennen waardoor ze veel hechter worden. Ricardo wordt door iedereen afgestoten. Hij wekt argwaan bij iedereen die hij tegen komt, al doet hij zich anders voor dan hij is. 
Het conflict/probleem waar de hoofdpersoon Dorien mee worstelt is het feit dat ze haar vriendin Ellen kwijt is geraakt.
Persoonlijk vind ik dat de personages in het boek niet goed tot leven zijn gebracht door de schrijfster. Ik kan me niet goed inleven in de hoofdpersonen. 
Het onderstaande plaatje symboliseert Dorien en Nick als ze net getrouwd zijn. Ze kunnen nu al hun zorgen achter zich laten, genieten van de toekomst en houden van elkaar.

En tot slot heb ik een recensie van de Volkskrant en van het nrc gevonden. Ze zijn beide aan de korte kant, maar het was moeilijk om een langere recensie te vinden, omdat het boek vrij nieuw is.

Het leven is vurrukkulluk

Ik heb het boek Het leven is vurrukkulluk geschreven door Remco Campert gelezen.
De belangrijkste hoofdpersonen in het verhaal zijn Mees, Boelie en Panda.
Mees speelde vroeger jazzmuziek in café's. Hij gaat in het boek op stap met zijn vriend Boelie en het meisje Panda, dat hij voor zich hoopt te winnen. Als hij samen met Panda een oude man (in het boek ook wel de grijsaard genoemd) heeft beroofd, organiseert hij samen met haar een feestje bij hem thuis. Ik vind hem een oppervlakkig persoon. Hij houdt totaal geen rekening met de oude man, waarvan hij 200 gulden afpakt en hij is helemaal niet oprecht geinteresseerd in het jonge meisje Panda. Hij wil haar enkel en alleen het bed in krijgen.
Boelie daarentegen is wel oprecht verliefd op Etta. Het is een lastige situatie want Etta is al getrouwd met Ernst-Jan. Toch gaat Etta uiteindelijk vreemd met Boelie. Ze is ongelukkig in haar relatie en vindt bij Boelie de liefde die ze zoekt. Boelie is een goede vriend van Mees. Hij is dichter en is in het boek erg rustig. Hij lijkt me een aardig persoon. Het is natuurlijk nooit goed om een relatie aan te gaan met iemand die al getrouwd is, maar ik kreeg wel het idee dat hij Etta echt gelukkig maakt.
Panda is nog maar een jong meisje, al is ze wel erg geinteresseerd in oudere mannen, zoals Mees. Ze doet waar ze zelf zin in heeft en vindt haar leven 'vurrukkulluk'. Ik vind haar erg onbezonnen. Het is natuurlijk niet normaal dat een jong meisje geld steelt van een oude man en ook is ze al bezig met alcohol en feesten, terwijl ze nog maar zo jong is. Ik kan me niet voorstellen dat ik me zoals Panda zou gedragen, terwijl we wel dezelfde leeftijd hebben.
Het hoofdthema van het boek is liefde. Boelie en Mees zijn de hoofdpersonen en zij worden beide verliefd in het verhaal. Andere thema's in 'Het leven is vurrukkulluk' zijn feesten, overspel en seks. Ik vind de thema's erg vlak beschreven. Als ik een boek over de liefde lees, vind ik het leuker als de gevoelens van de hoofdpersonen uitgebreid worden beschreven.
Het plot van het boek is dat Panda samen met Mees en Boelie geld steelt van de oude man en ze voor deze 200 gulden een feestje gaan organiseren. Boelie is ondertussen verliefd op Etta en gaat op het feest met haar naar bed. Panda is het zat en laat Boelie in de steek, omdat ze naar huis wil worden gebracht. Aan het eind van het boek springt er iemand van het dak naar beneden met een paraplu. Als de persoon veilig weer neer komt in de tuin voelt Mees zich intens gelukkig.
Ik vind het moeilijk om een mening te geven over het plot van het boek. Het is niet spannend, niet grappig, niet verdrietig maar het heeft wel wat. Waarschijnlijk is het de manier waarop Remco Campert de dingen omschrijft. Ook vind ik het einde erg goed. Je begrijpt dan echt helemaal hoe gelukkig Mees zich voelt.
In het 'Het leven is vurrukkulluk' wordt veel gebruik gemaakt van 'taalgrapjes' zoals nijslollie (een ijslollie) en dzjojrijden (joyriden). Ik vind dat erg leuk bedacht. Zelf zou ik er nooit op komen om zoiets met onze taal te doen.
Tot slot heb ik nog een filmpje over het boek en onder het kopje reacties (hieronder te zien) staan de opmerkingen van mijn medeleerlingen over mijn weblog.